Dlaczego Amisze nie mają alergii

Każdego roku coraz więcej osób cierpi z powodu dokuczliwych objawów alergii. Jednak jak się okazuje pewne wspólnoty nie wykazują dużych tendencji alergicznych. Taką grupą jest między innymi wywodzący się ze Szwajcarii konserwatywny odłam anabaptystów, powszechnie zwanych Amiszami. Czy to oznacza, że życie w izolacji od nowoczesnego świata wpływa pozytywnie na odporność organizmu?

Kim są Amisze

Większość z nas zapewne kojarzy ich jako kontrowersyjną grupę społeczną pokazywaną w amerykańskich filmach. Wspólnota Amiszów w Stanach Zjednoczonych liczy ponad 330 tysięcy wyznawców i wciąż rośnie. Zamieszkują oni jednak również Kanadę oraz Amerykę Środkową. Co ciekawe, ta wywodząca się ze Szwajcarii społeczność obecnie nie posiada żadnej wspólnoty w Europie. W latach 90. XX wieku Amisze podjęli też próbę osiedlenia się w Polsce, jednak bez skutku.

Cechą charakterystyczną Amiszów jest życie w odizolowaniu od jakichkolwiek dobrodziejstw współczesnego świata: nowoczesnych technologii, samochodów, telewizji, a czasem nawet elektryczności. Praktycznie wszyscy Amisze zajmują się rolnictwem oraz rzemiosłem, a ich firmy mają najniższy odsetek niepowodzeń biznesowych ze wszystkich firm amerykańskich. Przedstawiciele społeczności Amiszów żyją według własnego zbioru zasad zwanego Ordnung, który stawiają ponad oficjalnym prawem obowiązującym w rejonach przez nich zamieszkiwanych.

Niekorzystanie z nowoczesnych technologii dotyczy wszelkich aspektów życia Amiszów, również tych zdrowotnych. Przedstawiciele tej społeczności ograniczają do minimum korzystanie z pomocy współczesnej medycyny, bazując przede wszystkim na naturalnych środkach ochrony zdrowia. Jednym z nich jest budowanie naturalnej odporności organizmu, poprzez styczność z wirusami, bakteriami oraz alergenami.

Nadmierna higiena a tendencja do alergii

Wiele badań potwierdza, iż alergie to przypadłość, która w największym stopniu dotyka społeczeństw wysoko rozwiniętych. Istotny wpływ ma na to styl życia, ze szczególnym uwzględnieniem znacznie bardziej sterylnych warunków życia. Okazuje się, że dbanie o higienę jest świetnym narzędziem eliminacji wielu chorób zakaźnych, jednak może znacząco zwiększać tendencję alergiczne naszego organizmu.

Naukowcy z Uniwersytetu we Florencji badali związek pomiędzy alergią, a wychowywaniem dzieci w czystym, nierzadko wręcz sterylnym otoczeniu. Badania pozwoliły postawić hipotezę mówiącą, że samodzielne zwalczanie infekcji bakteryjnych przez dziecięcy organizm jest jedną z najskuteczniejszych metod profilaktyki przeciwalergicznej. Co to oznacza w praktyce? Otaczając dzieci szczególną ochroną przed bakteriami, a tym bardziej stwarzanie sterylnych warunków życia sprawia, że organizm dziecka nie nabiera naturalnej odporności, ze względu na brak styczności z wieloma rodzajami bakterii. Tworzenie naturalnej osłony organizmu przed alergenami można porównać do nauki pisania i czytania – im później człowiek zaczyna się uczyć tych czynności, tym trudniej przychodzi mu ich opanowanie. Analogicznie układ odpornościowy uczy się jak radzić sobie z bakteriami i alergenami, czego pozytywnym skutkiem jest brak reakcji alergicznych w przyszłości.

Najzdrowsza społeczność na świecie

Wspólnota Amiszów, w przeciwieństwie do innych mało rozwiniętych społeczności, posiada wszelkie podstawy niezbędne do zachowania higieny. Chodzi tutaj przede wszystkim o stały dostęp do wody zdatnej do spożycia i innego użytku. To pozwala Amiszom utrzymać swoją higienę na względnie optymalnym poziomie, przy jednoczesnym nacisku na nabieranie naturalnej odporności poprzez obcowanie z alergenami. Ponadto prawie całkowita izolacja względem świata zewnętrznego sprawia, że dzieci Amiszów, które wyrobią naturalną odporność na obecne w ich środowisku alergeny i bakterie, praktycznie nie mają styczności z innymi czynnikami alergicznymi.

Dobrze to zjawisko ilustrują badania, które w 2015 roku przeprowadził dr. Andrew H. Liu z Uniwersytetu w Kolorado. W swojej pracy badawczej Liu skupił się na dzieciach amerykańskich Amiszów, których zestawił z wynikami dzieci żyjących w Szwajcarii na wsi oraz w mieście. Badania prezentowały się następująco:

Oczywiście nie można zakładać, że jedynym czynnikiem wpływającym na większą odporność Amiszów jest ich mniej higieniczny styl życia. Wpływ na to mają również większa aktywność fizyczna, częstsze przebywanie na świeżym i niezanieczyszczonym powietrzu, naturalna dieta bogata w nieprzetworzone produkty oraz wiele innych czynników. Jednak badania pozwalają na postawienie hipotezy, iż ryzyko wystąpienia alergii u osób żyjących bliżej natury jest dużo mniejsze. Ponadto należy pamiętać, że higiena zwłaszcza w dzisiejszych czasach jest bardzo ważna, jednak jej nadmiar może przyczyniać się do zmniejszonej odporności na czynniki alergiczne.

[]